Acmella oleracea (lub Spilanthes acmella) to wyjątkowa roślina z rodziny astrowatych, występująca w strefach tropikalnych. Ze względu na działanie nazywana jest również „znieczulicą” lub jeżówką elektryczną. Jest to całoroczna bylina o stożkowatych, żółtych kwiatach z charakterystycznym, czerwonym wybarwieniem na szczycie, które na myśl może przynieść „rybie oko”. Dorasta do wysokości ok. 60 cm, jej ciemnozielone liście przybierają sercowaty kształt z widocznym unerwieniem. Uprawa na terytorium Polski jest bardzo trudna ze względu na wysoką temperaturę potrzebną do wzrostu. Acmella jest rośliną wieloletnią, ale niższe temperatury i zimowy mróz w Polsce pozwalają jedynie na jednoroczną uprawę tej rośliny.
Trochę historii
Dr Francoise Barbira Freedman z Uniwersytetu w Cambridge w 1975 roku odkryła lecznicze działanie acmelli. Prowadząc badania antropologiczne w odległych zakątkach Amazonii, została przyjęta do plemienia Keshwa Lama, rdzennego ludu peruwiańskich Indian, gdzie przez blisko 30 lat obserwowała ich zwyczaje i medycynę. Członkowie plemienia używają nadziemnych części tej rośliny jako środek przeciwbólowy, łagodzący zwłaszcza bóle zębów, dlatego acmellę nazywa się często „rośliną od bólu zęba” (ang. toothache plant). Za zgodą starszyzny plemienia, w 2004 roku, dr Barbira Freedman przekazała acmellę do badań neurofarmakologicznych. Od tamtego czasu acmella oleracea i substancje w niej zawarte stały się obiektem wielu badań.
Roślina od bólu zęba
W medycynie ludowej wielu cywilizacji kwiaty i liście jeżówki elektrycznej żuje się w celu łagodzenia bólu zębów, dziąseł i gardła. Spilanthol, główna substancja czynna zawarta w acmelli, podczas żucia rośliny, powoduje uczucie mrowienia i drętwienia ust, języka i gardła, działając znieczulająco i przeciwbólowo. Dzięki temu ekstrakt z acmelli znajduje zastosowanie w stomatologii. Wykorzystuje się go jako dodatek do past do zębów, płukanek oraz przeciwbólowych żeli stomatologicznych. Łagodzi stany zapalne w jamie ustnej, przyspiesza gojenie się ran, aft i owrzodzeń. Wykazuje również działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe – regularne płukanie jamy ustnej preparatem z ekstraktem ze znieczulicy pomaga zapobiegać rozwojowi bakterii odpowiedzialnych za rozwój m.in. anginy.
“Amazoński afrodyzjak”
Spilanthes acmella stosowana jest jako afrodyzjak m.in. w Indiach i Brazylii. Badania kliniczne wykazały, że suplementacja ekstraktem z acmelli pozytywnie wpływa na libido i potencję. Może stanowić wsparcie przy zaburzeniach erekcji i wahaniach poziomu testosteronu, bez skutków ubocznych, jakie wykazują syntetyczne leki na potencję takie jak np. viagra.
“Ziołowy botoks”
Jeżówka elektryczna wykazuje niesamowite działanie na skórę.
Obniża napięcie mięśni, dzięki czemu zmniejsza głębokość zmarszczek mimicznych
twarzy. Dzięki tym właściwościom Acmella oleracea nazywana jest w przemyśle
kosmetycznym „ziołowym botoksem”. Podany bezpośrednio na skórę wyklucza
powstawanie uciążliwych skutków ubocznych tradycyjnego botoksu (toksyny
botulionwej) podawanego domięśniowo, takich jak obrzęki w okolicach iniekcji,
ból czy krwiaki. Wpływa na produkcję kolagenu, którego wraz z wiekiem organizm
produkuje coraz mniej. Działa pielęgnująco i ujędrniająco, zmniejsza
zaczerwienienia i redukuje defekty skóry spowodowane poparzeniami
słonecznymi. Badania aplikacyjne
kosmetyków, zawierających ekstrakt z acmelli, wykazały znaczną poprawę
jędrności i elastyczności skóry już po 28 dniach stosowania.
Spilanthol penetruje wszystkie warstwy skóry, docierając do
mięśni. Przeprowadzone badania dowiodły, że ekstrakt, zawierający spilanthol,
poprawia wchłanialność innych substancji (np. kofeiny i testosteronu) do głębokich
warstw skóry i mięśni.
Inne zastosowania Spilanthes acmella
Lekarze ze Sri Lanki używają ekstraktów i nalewek z acmelli jako środek moczopędny. Późniejsze badania kliniczne potwierdziły to działanie. Badacze wykazali, że znieczulica może okazać się pomocna przy leczeniu kamicy nerkowej. Spilanthol jest substancją, która umożliwia przekroczenie bariery krew-mózg, zwiększając przyswajalność konwencjonalnych leków i innych substancji. Posiada przy tym właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze i hepatoprotekcyjne (ochronne na komórki wątroby). Badania wykazały również skuteczność ekstraktów z Acmella oleracea w leczeniu i zapobieganiu malarii, która jest jedną z najbardziej śmiertelnych chorób pasożytniczych w rejonach tropikalnych. Roztwór o zawartości ok. 10% spilantholu jest w stanie odstraszyć lub nawet uśmiercić kleszcze, które są przyczyną m.in. zachorowania na boreliozę.
Acmella – skutki uboczne
Znieczulica posiada wiele interesujących właściwości. Pojawia się coraz więcej badań na temat wpływu substancji zawartych w tej roślinie na organizm człowieka. Skutki uboczne, jakie mogą wystąpić podczas stosowania to w dużej mierze reakcje alergiczne – świąd, wysypka, biegunka lub wymioty. Przy spożywaniu dużych dawek spilantholu, może wystąpić również ślinotok i obniżenie apetytu.
Acmella oleracea w ExtractHome
Prowadzimy intensywne badania w zakresie pozyskiwania ekstraktu z acmelli metodą ekstrakcji dwutlenkiem węgla w stanie nadkrytycznym, oraz standaryzacji na zawartość spilantholu. Już wkrótce do naszego sklepu trafi produkt na bazie ekstraktu z acmelii.